‘‘‘สกกมฺมาภิรทฺโธ โส, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
สกฺยานํ นนฺทิชนโน, ญาติพนฺธุ ภวิสฺสติฯ
[58]
‘‘‘โส ปจฺฉา ปพฺพชิตฺวาน, สุกฺกมูเลน โจทิโต;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, นิพฺพายิสฺสตินาสโวฯ
[59]
‘‘‘ปฏิสมฺภิทมนุปฺปตฺตํ, กตกิจฺจมนาสวํ;
โคตโม โลกพนฺธุ ตํ [โส (สี.)], เอตทคฺเค ฐเปสฺสติฯ
[60]
‘‘‘ปธานปหิตตฺโต โส, อุปสนฺโต นิรูปธิ;
อุทายี นาม นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ
[61]
‘‘ราโค โทโส จ โมโห จ, มาโน มกฺโข จ ธํสิโต;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, วิหรามิ อนาสโวฯ
[62]
‘‘โตสยิญฺจาปิ สมฺพุทฺธํ, อาตาปี นิปโก อหํ;
ปสาทิโต [ปโมทิโต (สี.)] จ สมฺพุทฺโธ, เอตทคฺเค ฐเปสิ มํฯ
[63]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา กาฬุทายี เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ;
กาฬุทายีเถรสฺสาปทานํ จตุตฺถํฯ
5. โมฆราชตฺเถรอปทานํ
[64]
‘‘อตฺถทสฺสี ตุ ภควา, สยมฺภู อปราชิโต;
ภิกฺขุสงฺฆปริพฺยูฬฺโห, รถิยํ ปฏิปชฺชถฯ
[65]
‘‘สิสฺเสหิ สมฺปริวุโต, ฆรมฺหา อภินิกฺขมิํ;
นิกฺขมิตฺวานหํ ตตฺถ, อทฺทสํ โลกนายกํฯ
[66]
‘‘อภิวาทิย สมฺพุทฺธํ, สิเร กตฺวาน อญฺชลิํ;
สกํ จิตฺตํ ปสาเทตฺวา, สนฺถวิํ โลกนายกํฯ
[67]
‘‘ยาวตา รูปิโน สตฺตา, อรูปี วา อสญฺญิโน;
สพฺเพ เต ตว ญาณมฺหิ, อนฺโต โหนฺติ สโมคธาฯ
[68]
‘‘สุขุมจฺฉิกชาเลน , อุทกํ โย ปริกฺขิเป;
เย เกจิ อุทเก ปาณา, อนฺโตชาเล ภวนฺติ เตฯ
[69]
‘‘เยสญฺจ เจตนา อตฺถิ, รูปิโน จ อรูปิโน;
สพฺเพ เต ตว ญาณมฺหิ, อนฺโต โหนฺติ สโมคธาฯ
[70]
‘‘สมุทฺธรสิมํ โลกํ, อนฺธการสมากุลํ;
ตว ธมฺมํ สุณิตฺวาน, กงฺขาโสตํ ตรนฺติ เตฯ
[71]
‘‘อวิชฺชานิวุเต โลเก, อนฺธกาเรน โอตฺถเฏ;
ตว ญาณมฺหิ โชตนฺเต, อนฺธการา ปธํสิตาฯ
[72]
‘‘ตุวํ จกฺขูสิ สพฺเพสํ, มหาตมปนูทโน;
ตว ธมฺมํ สุณิตฺวาน, นิพฺพายติ พหุชฺชโนฯ
[73]
‘‘ปุฏกํ ปูรยิตฺวาน [ปีฐรํ (สี.), ปุตรํ (สฺยา.)], มธุขุทฺทมเนฬกํ;
อุโภ หตฺเถหิ ปคฺคยฺห, อุปเนสิํ มเหสิโนฯ
[74]
‘‘ปฏิคฺคณฺหิ มหาวีโร, สหตฺเถน มหา อิสี;
ภุญฺชิตฺวา ตญฺจ สพฺพญฺญู, เวหาสํ นภมุคฺคมิฯ
[75]
‘‘อนฺตลิกฺเข ฐิโต สตฺถา, อตฺถทสฺสี นราสโภ;
มม จิตฺตํ ปสาเทนฺโต, อิมา คาถา อภาสถฯ
[76]
‘‘‘เยนิทํ ถวิตํ ญาณํ, พุทฺธเสฏฺโฐ จ โถมิโต;
เตน จิตฺตปฺปสาเทน, ทุคฺคติํ โส น คจฺฉติฯ
[77]
‘‘‘จตุทฺทสญฺจกฺขตฺตุํ [จตุสฏฺฐิญฺจ (สฺยา.)] โส, เทวรชฺชํ กริสฺสติ;
ปถพฺยา รชฺชํ อฏฺฐสตํ, วสุธํ อาวสิสฺสติฯ
[78]
‘‘‘ปญฺเจว สตกฺขตฺตุญฺจ [อถ ปญฺจสตกฺขตฺตุํ (สี.)], จกฺกวตฺตี ภวิสฺสติ;
ปเทสรชฺชํ อสงฺเขยฺยํ, มหิยา การยิสฺสติฯ
[79]
‘‘‘อชฺฌายโก มนฺตธโร, ติณฺณํ เวทาน ปารคู;
โคตมสฺส ภควโต, สาสเน ปพฺพชิสฺสติฯ
[80]
‘‘‘คมฺภีรํ นิปุณํ อตฺถํ, ญาเณน วิจินิสฺสติ;
โมฆราชาติ นาเมน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโกฯ
[81]
‘‘‘ตีหิ วิชฺชาหิ สมฺปนฺนํ, กตกิจฺจมนาสวํ;
โคตโม สตฺถวาหคฺโค, เอตทคฺเค ฐเปสฺสติ’ฯ
[82]
‘‘หิตฺวา มานุสกํ โยคํ, เฉตฺวาน ภวพนฺธนํ;
สพฺพาสเว ปริญฺญาย, วิหรามิ อนาสโวฯ
[83]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา โมฆราโช เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ;
โมฆราชตฺเถรสฺสาปทานํ ปญฺจมํฯ
6. อธิมุตฺตตฺเถรอปทานํ
[84]
‘‘นิพฺพุเต โลกนาถมฺหิ, อตฺถทสฺสีนรุตฺตเม;
อุปฏฺฐหิํ ภิกฺขุสงฺฆํ, วิปฺปสนฺเนน เจตสาฯ
[85]
‘‘นิมนฺเตตฺวา ภิกฺขุสงฺฆํ [สํฆรตนํ (สี. สฺยา.)], อุชุภูตํ สมาหิตํ;
อุจฺฉุนา มณฺฑปํ กตฺวา, โภเชสิํ สงฺฆมุตฺตมํฯ
[86]
‘‘ยํ ยํ โยนุปปชฺชามิ, เทวตฺตํ อถ มานุสํ;
สพฺเพ สตฺเต อภิโภมิ [อติโภมิ (สี. ก.)], ปุญฺญกมฺมสฺสิทํ ผลํฯ
[87]
‘‘อฏฺฐารเส กปฺปสเต, ยํ ทานมททิํ ตทา;
ทุคฺคติํ นาภิชานามิ, อุจฺฉุทานสฺสิทํ ผลํฯ
[88]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อธิมุตฺโต เถโร อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติ;
อธิมุตฺตตฺเถรสฺสาปทานํ ฉฏฺฐํฯ
7. ลสุณทายกตฺเถรอปทานํ
[89]
‘‘หิมวนฺตสฺสาวิทูเร , ตาปโส อาสหํ ตทา;
ลสุณํ อุปชีวามิ, ลสุณํ มยฺหโภชนํฯ
[90]